Πώς να επιλέγετε λάμπες

Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι λαμπτήρων φωτισμού, ο καθένας εκ των οποίων είναι σχεδιασμένος για διαφορετική χρήση. Για τον λόγο αυτό, κάτωθι σας παρουσιάζουμε τα βασικά χαρακτηριστικά τους ώστε να κάνετε την ιδανικότερη επιλογή για τον χώρο σας.

Τύποι λαμπτήρων
Πολλή συζήτηση γίνεται τον τελευταίο καιρό για τους λαμπτήρες, μιας και η επιλογή του κατάλληλου λαμπτήρα αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην εξοικονόμηση ενέργειας μιας οικίας ή ενός εργασιακού χώρου. Επιπλέον, μετά από την 1/1/2013 όπου επήλθε η κατάργηση των λαμπτήρων πυρακτώσεως, όλοι μας αναζητούμε τους επόμενους λαμπτήρες μας.
Είτε θέλετε λοιπόν να αντικαταστήσετε τους κοινούς λαμπτήρες πυράκτωσης ή οποιουδήποτε άλλου τύπου, με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας 30%, είτε με λάμπες οικονομίας, είτε με λαμπτήρες led, υπάρχουν κάποια βασικά χαρακτηριστικά που μπορούν να βοηθήσουν την επιλογή σας.

Ποια είναι λοιπόν τα διαφορετικά είδη λαμπτήρων και ποιες οι διαφορές τους;
Υπάρχουν πολλών ειδών λαμπτήρες για διάφορες εφαρμογές, όμως οι συνηθέστεροι για οικιακή χρήση είναι οι εξής: λαμπτήρες πυράκτωσης, λάμπες φθορισμού και λαμπτήρες LED.

Κοινοί λαμπτήρες πυρακτώσεως

  • Το φως παράγεται από την θέρμανση ενός μεταλλικού νήματος.
  • Η ισχύς που καταναλώνεται κυμαίνεται από 25-1000 W.
  • Έχουν μικρή διάρκεια ζωής. Κυμαίνεται από 750 έως1250 ώρες συνεχούς λειτουργίας (2000 ώρες για λαμπτήρες αλογόνου).
  • Έχουν χαμηλό κόστος αγοράς και συντήρησης.
  • Έχουν απόδοση από 8-15 lumen/Watt (όσο μεγαλύτερη η ισχύς του λαμπτήρα, τόσο καλύτερη η απόδοση).

Λάμπες φθορισμού (CFL λάμπες)

  • Συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού ενός άκρου με σωλήνα εκκένωσης μικρής διαμέτρου (10-16 mm), που αποτελεί μια συμπαγή μονάδα.
  • Το φως παράγεται από την υπεριώδη ακτινοβολία που παράγουν οι CFL λάμπες, η οποία στη συνέχεια απορροφάται από την ουσία στα τοιχώματα της λάμπας.
  • Στις συγκεκριμένες λάμπες οικονομίας, η ισχύς που καταναλώνεται είναι κατά 60% έως 80% λιγότερη σε σχέση με τους κοινούς λαμπτήρες.
  • Οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας CFL έχουν μεγαλύτερη φωτεινή απόδοση σε σύγκριση με τους κοινούς λαμπτήρες πυρακτώσεως.
  • Η διάρκεια ζωής ξεπερνά τις 6.000 ώρες και φθάνει έως τις 15.000 ώρες.
  • Οι συγκεκριμένες λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας έχουν μέση απόδοση από 60 έως 75 lumen/Watt.

lampa_oikonomias.jpeg

Λάμπες LED

  • Πιο πρόσφατη τεχνολογία με υψηλή ποιότητα φωτός, κατασκευάζεται από ειδικό μίγμα κρυστάλλων πυριτίου.
  • Στις λάμπες LED, το φως παράγεται όταν ελάχιστο ηλεκτρικό ρεύμα περάσει μέσω ηλεκτρονικού κυκλώματος.
  • Η διάρκεια ζωής κυμαίνεται από 30.000 έως 100.000 ώρες.
  • Λόγω του μεγέθους τους και της ενιαίας συμπαγούς κατασκευής τους, οι λαμπτήρες LED θεωρούνται πρακτικά άθραυστοι.
  • Οι συγκεκριμένες λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας έχουν απόδοση από 10 έως 120 lumen/Watt, με μέση τιμή (για τα power LED) της τάξης των 70 με 90 lumen/Watt.

______DIMMABLE_LED________3_2W_GU10_240V_3500K.jpg147-84105.jpg

Με τι λάμπα LED πρέπει να αντικαταστήσω μία λάμπα πυρακτώσεως ή αλογόνου;
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι λάμπες αλογόνου αποδίδουν κατά μέσο όρο 10 lumen/watt και οι λάμπες πυρακτώσεως 10-11 lumen/watt.

Ένας γρήγορος τρόπος για να υπολογίσει κάποιος την αντιστοιχία που υπάρχει ανάμεσα σε μια λάμπα ή spot LED και σε μία λάμπα ή spot αλογόνου ή πυρακτώσεως είναι να διαιρέσει τα Lumen της λάμπας ή του spot LED με το 10 και ο αριθμός που προκύπτει να είναι τα αντίστοιχα watt της λάμπας ή spot αλογόνου ή πυρακτώσεως.

Πχ. spot LED με 300 lumen αντιστοιχεί με λάμπα αλογόνου ή πυρακτώσεως 30 watt.

Τα βασικά είδη βάσεων λαμπτήρων φωτισμού:
Κάθε λαμπτήρας στηρίζεται μέσω της βάσης του, έτσι ώστε να μπορεί να συνδέεται σταθερά με το φωτιστικό στο οποίο βρίσκεται και ταυτόχρονα να λαμβάνει την απαραίτητη ενέργεια για τη λειτουργία του. Συνεπώς η επιλογή του τύπου του λαμπτήρα που θα ταιριάζει με την υποδοχή του φωτιστικού (το ντουί), είναι το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να εξετάσετε.

Ο πρώτος και πιο συνηθισμένος τύπος βάσης είναι η λεγόμενη «βιδωτή». Είναι αυτή που ανέπτυξε ο Έντισον, εφευρέτης της εμπορικής λάμπας πυρακτώσεως. Η βάση αυτή χαρακτηρίζεται από το αρχικό Ε και τη διάμετρό της σε χιλιοστά. Πιο διαδεδομένοι λαμπτήρες είναι οι Ε14 (μικροί βιδωτοί) και Ε27 (κανονικοί βιδωτοί).

_14.jpg_27.jpg

Άλλος συνηθισμένος τύπος βάσης είναι η λεγόμενη «μπαγιονέτ» (bayonet). Πήρε το όνομά της από τον τρόπο που προσαρμόζονταν οι ξιφολόγχες (bayonets) στα όπλα. Χαρακτηρίζεται από το γράμμα B ή BC και τη διάμετρό της σε χιλιοστά. Πιο διαδεδομένοι λαμπτήρες είναι οι Β15 (μικροί) και Β22 (κανονικοί). Στις μπαγιονέτ εντάσσονται και οι δίπινες βάσεις GU10 / GZ10, όπου τα δύο «ποδαράκια» χρησιμεύουν και για να «κλειδώσουν» τη λάμπα στη θέση της.

bayonet_B15.jpgB22.jpg

GU10.jpgMR16.jpg

Η άλλη μεγάλη κατηγορία βάσης λαμπτήρων είναι οι δίπινοι, και η επέκταση τους σε τετράπινους. H χρήση του όρου προέρχεται από την παραφθορά του αγγλικού bi-pin, όπου pin σημαίνει καρφί. Αυτοί οι λαμπτήρες χαρακτηρίζονται από το γράμμα G και την απόσταση σε χιλιοστά ανάμεσα στα δύο καρφιά. Χαρακτηριστικοί τύποι βάσης είναι οι λαμπτήρες GU10 (συνήθως σε λάμπες αλογόνου 220V MR16), GU5.3 (συνήθως σε λάμπες αλογόνου 12V MR16), GU4 (συνήθως σε λάμπες αλογόνου 12V MR11), G4, GY6.35, G5 (σε λαμπτήρες φθορισμού Τ4 και Τ5), G8, G9, G13 (σε λαμπτήρες φθορισμού Τ8 και Τ12), G23, G24, GX24, (σε λαμπτήρες φθορισμού τύπου PL), κλπ.

PL-C.jpgT_tubes.jpg

G9_Base.jpgG4_bipin.jpg

Φωτισμός λαμπτήρων οικονομίας:
Οι λαμπτήρες οικονομίας έχουν πολλές επιλογές χρώματος μεταξύ λευκού φωτός και φωτός ημέρας, περιλαμβανομένου του θερμού λευκού φωτός που παράγεται από τους λαμπτήρες πυράκτωσης. Το χρώμα του φωτός που προσφέρεται από έναν λαμπτήρα οικονομίας δηλώνεται στη συσκευασία του. Το χρώμα φωτός που προσφέρει ένας λαμπτήρας βασίζεται στους αντίστοιχους βαθμούς Kelvin (θερμοκρασία χρώματος). Όσο μικρότεροι είναι οι βαθμοί Kelvin, τόσο πιο θερμό (πλησιέστερα στο κίτρινο) είναι το χρώμα και όσο μεγαλύτεροι είναι οι βαθμοί Kelvin, τόσο πιο ψυχρό (πλησιέστερα στο άσπρο) είναι.

Βαθμοί Kelvin
2.700 Kelvin – Χρώμα: ήπιο/θερμό λευκό, κιτρινωπό/αναζωογονητικό. Ιδανικό για καθιστικά και υπνοδωμάτια
warm-white-bulbs.jpg

5.000 Kelvin – Χρώμα: λευκότερο/ψυχρό λευκό, απαλό μπλε. Βοηθάει στη συγκέντρωση. Ιδανικό για χώρους εργασίας και για την κουζίνα.
normal-white-bulbs.jpg

6.500 Kelvin – Χρώμα: φως ημέρας/ψυχρό μπλε-λευκό. Χαλαρωτικό, ιδανικό για καθιστικά και διάδρομους.
cold--white-bulbs.jpg

Τελικά τι είδους λαμπτήρες με συμφέρει να αγοράσω;
Κάνοντας μια σύγκριση μεταξύ των διαφόρων ειδών, με την παραδοχή ότι θα φωτίζουμε επί 50.000 ώρες (δηλ 69,4 μήνες) ένα δωμάτιο με την ίδια ένταση φωτισμού (τα ίδια Lumen), λαμβάνοντας ως τιμή κιλοβατώρας τη σημερινή (0,11 €), και ως διάρκεια ζωής λαμπτήρα τη μέγιστη ονομαστική τιμή που δηλώνει ο κατασκευαστής, προκύπτουν τα παρακάτω συμπεράσματα.

α. Λαμπτήρας πυρακτώσεως 25 W, διάρκεια ζωής = 1.000 ώρες, τιμή μονάδος 0,6 €
50.000 ώρες φωτισμού αντιστοιχούν σε 50 λάμπες (30 €) και 1250 KWh (137,5 €)
Συνολικό κόστος: 167,5 € (όπου το 82% του κόστους είναι το ηλεκτρικό ρεύμα)

β. Λαμπτήρας οικονομίας 7 W, διάρκεια ζωής = 8.000 ώρες, τιμή μονάδος 4,5 €
50.000 ώρες φωτισμού αντιστοιχούν σε 6,25 λάμπες (28,12 €) και 350 KWh (38,5 €)
Συνολικό κόστος: 66,62 € (όπου το 58% του κόστους είναι το ηλεκτρικό ρεύμα)

γ. Λαμπτήρας LED 4,5 W, διάρκεια ζωής = 50.000 ώρες, τιμή μονάδος 18 €
50.000 ώρες φωτισμού αντιστοιχούν σε 1 λάμπα (18 €) και 90 KWh (9,9 €)
Συνολικό κόστος: 27,9 € (όπου το 35% του κόστους είναι το ηλεκτρικό ρεύμα)

Όπως βλέπουμε ο λαμπτήρας πυρακτώσεως καταλήγει σε χρονικό διάστημα δύο ετών να έχει υπερδιπλάσιο κόστος λειτουργίας, συγκριτικά με τους λαμπτήρες οικονομίας και LED.

Led_LED_led_economy.jpg147-87633.jpg147-84402.jpg